Guverinoma y’u Rwanda yemeje ko iri mu biganiro n’igihugu cya Leta Zunze Ubumwe za Amerika, hagamijwe gushaka uburyo u Rwanda rwakwakira abimukira binjira muri Amerika mu buryo bunyuranyije n’amategeko.
Aya makuru yemejwe ku mugaragaro na Minisitiri w’Ububanyi n’Amahanga n’Ubutwererane, Bwana Olivier Nduhungirehe, mu kiganiro yagiranye na RBA ku wa 4 Gicurasi 2025. Yavuze ko ibiganiro biri mu ntangiriro ariko hakomeje kuganirwa ku buryo bwo gutanga umusanzu w’u Rwanda mu gukemura ikibazo cy’abimukira bagwa mu kaga bashaka ubuhungiro.
Minisitiri Nduhungirehe yibukije ko atari ubwa mbere u Rwanda rugaragaje ubushake bwo gufasha abimukira.
Ati: “U Rwanda si ubwa mbere rushyira imbere ubufasha ku bimukira. Twakiriye abari baragizwe ingwate muri Libya, twigeze no kugirana ibiganiro n’u Bwongereza. Ni umurongo wa politiki igihugu cyacu cyiyemeje, ujyanye n’amateka yacu.”
Uyu murongo w’ubufasha ushingiye ku ntego y’igihugu y’uko u Rwanda rugomba kuba ubuhungiro ku bantu bari mu kaga, nk’uko rwabayeho mu bihe bikomeye narwo.
Mu 2022, u Rwanda n’u Bwongereza byasinye amasezerano yo kwakira abimukira bari babayeho mu buryo bunyuranyije n’amategeko muri icyo gihugu. Nubwo ayo masezerano yahuye n’imbogamizi z’ubucamanza ndetse n’impinduka za politiki mu Bwongereza, u Rwanda rwerekanye ubushake n’ubushobozi bwo kwakira no kwita ku bimukira. Kugeza ubu, ntirwahagaritse uwo murongo n’ubwo amasezerano na UK atageze ku musozo wifuzwa.
Ibi biganiro bishya na Leta Zunze Ubumwe za Amerika bije nyuma y’uko Perezida Donald Trump agarutse ku butegetsi mu Ugushyingo 2024, agashyira imbere gahunda yo gukumira no gusubiza inyuma abimukira bari mu gihugu cye mu buryo bunyuranyije n’amategeko. Biteganyijwe ko Amerika izajya isubiza abimukira bagera ku 30,000 buri kwezi, cyane cyane abinjira banyuze ku mipaka ya Mexique. Mu rwego rwo kugabanya uwo mubare w’abasubizwa iwabo, Amerika irimo gushaka ibihugu by’inshuti byakwakira bamwe muri bo, kandi u Rwanda ni kimwe mu byagaragaje ubushake bwo gutanga umusanzu.
U Rwanda rufite amateka n’uburambe mu kwakira abimukira n’impunzi. Mu 2019, rwasinye amasezerano n’ishami ry’Umuryango w’Abibumbye ryita ku mpunzi (UNHCR), hagamijwe kwakira impunzi zavuye muri Libya. Kugeza ubu, abimukira baturutse muri icyo gihugu bamaze kuza mu byiciro birenga 20. Muri rusange, u Rwanda rucumbikiye impunzi zisaga ibihumbi 135, harimo izaturutse mu bihugu bitandukanye birimo Repubulika Iharanira Demokarasi ya Congo, u Burundi, Eritrea, Sudani n’ahandi.
Uyu mugambi wo gukorana na Amerika ugaragaza icyerekezo cy’u Rwanda mu gushimangira umwanya warwo nk’igihugu kigendera ku mahame y’ubutabera n’ubufatanye mpuzamahanga. Ni gahunda izasaba ubushishozi, ubufatanye bw’inzego zinyuranye n’inkunga y’abafatanyabikorwa. Nubwo ibiganiro bikiri mu ntangiriro, igisobanuro cyabyo ni kinini: ni intambwe mu guhangana n’ibibazo byugarije Isi muri iki gihe, birimo ubuhunzi n’ugushakirwa amahirwe ku banyamahanga benshi.
Icyerekezo cy’u Rwanda ni uko gishobora kuba igisubizo kirambye kuri bamwe mu bagize Isi bazahajwe n’inzara, intambara, ivangura n’ubukene.
Leave a comment